De populaire Amerikaanse filosoof Michael Sandel heeft een nieuw boek geschreven: the tyranny of merit. Dit leidde tot verschillende interviews in Nederlandse kranten. Maar wat Sandel betoogt, is niet nieuw, al is het wel een belangrijk onderwerp, schreef Maxim Februari in zijn column in NRC. Al in 1957 waarschuwde de Britse socioloog Michael Young voor de ondermijnende werking van het idee dat de talentvolste mensen ook de meeste invloed verdienen. Februari verwees ook naar een verhaal dat ik in 2009 over dit thema schreef voor de Volkskrant: Onderbroeders, bovenbroeders, en dat je hier kunt teruglezen.
Toch is het veelzeggend dat kritiek op de meritocratie opnieuw weerklinkt en kennelijk resoneert. In het VK verschenen twee vergelijkbare kritische boeken: David Goodhart met Head, hand, heart en The crisis of the meritocracy van Peter Mandler. Naarmate de sociale mobiliteit stokt, worden de verschillen tussen hoger- en lageropgeleiden hardnekkiger. Niet alleen in de Angelsaksische wereld, maar ook in Nederland kun je langzamerhand spreken van segregatie: groepen die elkaar niet meer tegenkomen en elkaar mede daardoor ook niet meer begrijpen.
Over dat laatste fenomeen sprak ik Michael Sandel overigens al tien jaar geleden voor de Groene Amsterdammer. Je kunt het interview hier teruglezen. Ik hoop binnenkort weer meer over dit thema te publiceren.
